Araçlara İlişkin Tanımlar

Araçlarla İlgili Tanımlar

Otomobil : Yapısı itibariyle, sürücüsü dahil en fazla 9 oturma yeri olan ve insan taşımak için imal edilmiş motorlu taşıttır.

Kamyonet : Azami yüklü ağırlığı 3.500 kg. mı geçmeyen ve yük taşımak için imal edilmiş motorlu taşıta denir. Sürücü ve yanındaki oturma yerleri dışında başka oturma yeri de bulunabilen, sürücü bölümü gövde ile birleşik kamyonetlere panelvan denir.

Kamyon: İzin verebilen azami yüklü ağırlığı 3.5 tondan fazla olan ve yük taşımak için imal edilmiş motorlu taşıttır.

Otobüs : Yolcu taşımacılığında kullanılan, sürücü dahil dokuzdan fazla oturma yeri olan motırlu taşıttır. Troleybüsler bu sınıfa dahildir. Sürücü dahil oturma yeri on yediyi aşmayan otobüslere minibüs denir.

Çekici : Römork ve yarı römorkları çekmek için imal edilmiş yük taşımayan motorlu taşıttır.

Arazi taşıtı : Karayolunda  yük veya yolcu taşıyabilecek şekilde imal edilmiş olmakla beraber bütün tekerlekleri motordan güç alan veya alabilen motorlu taşıtlardır.

Motorlu bisiklet (Moped): Azami hızı saatte 45 kilometre'yi, içten yanmalı motor ise silindir hacmi 50 santimetreküpü,elektrik motoru ise azami sürekli nominal güç çıkışı 4 kilovatı geçmeyen 2 veya 3 tekerlekli taşıtlar ile aynı özelliklere sahip net ağırlığı 350 kilogramı aşmayan dört tekerlekli motorlu taşıtlardır. Elektrik ile çalışanlarının net ağırlıklarının hesaplanmasında batarya ağırlıkları dikkate alınmaz.

Motosiklet : Azami tasarım hızı 45km/saatten ve/veya silindir kapasitesi iki veya üç tekerlekli motorlu taşıtlar ve net motor gücü 15 kilovatı, net ağırlığı 400 kilogramı, yük taşımacılığında kullanılanlar için ise net ağırlığı 550kilogramı aşmayan dört tekerleki motorlu taşıtlardır. Elektrik ile çalışanların net ağırlıkların hesaplanmasında batarya ağırlığı dikkate alınmaz. Bunlardan karoseri yük taşıyabilecek şekilde sandıklı veya özel biçimde yapılmış olan ve yolcu taşımalarında kullanılmayan üç tekerlekli motosikletlere yük motosikleti (triportör) denir.

Bisiklet : Üzerinde bulunan insanın adale gücü ile pedal veya el ile teerleği döndürülmek suretiyle hareket eden motorsuz taşıtlardır. Azami sürekli anma gücü 0,25 Kw'ı geçmeyen, hızlandıkça gücü düşen ve hızı en fazla 25 km/saate ulaştıktan sonra veya pedal çevirmeye ara verildikten hemen sonra gücü tamemen kesilen elektrikli bisikletler de bu sınıfa girerler.

Lastik Tekerlekli Traktör : Belirli şartlarda römork ve yarı römork çekebilen, ancak ticari amaçla taşımada kullanılmayan tarım araçlarıdır.

İş makineleri : Paletli veya madeni tekerlekli traktör, biçerdöver ve yol inşaa makineleri ile benzeri tarım, sanayi, bayındırlık, milli savunma ile çeşitli kuruluşların iş ve hizmetlerinde kullanılan; iş amacına göre üzerine çeşitli ekipmanlar monte edilmiş; karayolunda insan hayvan, yük taşımasında kullanılmayan motorlu araçtır.

Tramvay: Genellikle yerleşim birimleri içinde insan taşımasında kullanılan, karayalonda tekerlekleri raylar üzerinde hareket eden ve hareket gücünü dışardan sağlayan taşıttır.

Özel Amaçlı Taşıt: Yolcu veya yük taşımak üzere özel bir işlevi yerine getirmek için kullanılan (bunun için özel gövde ve düzekleri ve/veya ekipmanları gereklidir.) M-N-O sınıfı motorlu araçtır.

Okul Servis Aracı (Okul Taşııtı): Genel olarak okul öncesi eğitim, ilköğretim ve orta öğretim öğrencileri ile rehber personelin taşınmalarında kullanılan ve yönetmelikle belirlenen şartları haiz ticari tescilli yolcu taşımaya mahsus taşıttır. (06 Ağustos 2013 tarih ve 28730 sayılı resmi gazete)

Kamu Hizmeti Taşıtı: Kamu hizmeti için yük veya yolcu taşıması yapan bütün taşıtlardır.

Römork : Motorlu araçla çekilen insan veya yük taşımak için imal edilmiş motorsuz taşıttır.

Yarı Römork: Bir kısmı mootorlu taşıt veya araç üzerine oturan, taşıdığı yükün ve kendi ağrlığının bir kısmı motorlu araç tarafından taşınan römorktur.

Hafif römork : Azami yüklü ağırlığı 0.75 tonu geçmeyen römork veya yarı römorktur.

Taşıt katarı : Karayolunda bir birim olarak seyretmek üzere birbirine bağlanmış taşıtlara denir.

Taşıma sınırı (Kapasite): Bir aracın güvenle taşıyabilceği en çok yük ağırlığı veya  yolcu ve hizmetli sayısıdır.

Gabari : Araçların yüklü veya yüksüz oluşuna göre karayolunda güvenle seyirlerini temin için uzunluk, genişlik ve yüksekliğini belirleyen ölçülerdir.

Azami ağırlık : Taşıtın güvenle taşıyabileceği azami yükle birlikte ağırlığına denir.

Yüksüz ağırlık : Üzerinde insan veya eşya (yük) bulunmayan ve akaryakıt deposu dolu bir aracın taşınması zorunlu alet, edevat ve donatımı ile birlikte toplam ağırlığına denir.

Yüklü ağırlık : Bir taşıtın yüksüz ağırlığı ile taşımakta olduğu sürücü, hizmetli, yolcu ve eşyanın toplam ağırlığıdır.

Dingil ağırlığı : Araçlarda aynı  dingile bağlı tekerleklerden karayolu yapısına aktarılan ağırlıktır.

Azami dingil ağırlığı : Araçların karayolu yapılarından güvenle ve yapıya zarar vermeden geçebilmeleri için saptanan dingil ağırlığına denir.

Azami Toplam Ağırlık: Araçların karayolu yapılarından güvenle ve yapıya zarar vermeden geçebilmeleri için sağtanan toplam ağırlıktır.

Hız Sınırlayıcı : Belirtilen değere göre araç hızını sınırlamak için öncelikli işlevi motora yakıt beslemelerini kumanda etmek olan bir cihazdır.